Eşler arasındaki ivazlı tasarrufları bağışlama olarak kabul eden, İcra ve İflas Kanunu’nun 278. Maddesi hükmü 22 Aralık 2022 tarihi itibariyle yürürlükten kalkmıştır.

2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda (“Kanun”) düzenlenen tasarrufun iptali davası ile borçlunun hacizden, aciz halinden veya iflastan önce alacaklılardan mal kaçırmak amacıyla yapmış olduğu bağışlama ve şüpheli tasarrufların iptalleri suretiyle alacaklıların hakları korunmaktadır. İvazsız tasarrufların iptaline ilişkin hükümde karı ve koca ile üstsoy ve altsoy, sıhren üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) hısımlar, evlat edinenle evlatlık arasında yapılan ivazlı tasarrufların bağışlama olarak kabul edileceği düzenlenmekteydi. Buna bağlı olarak kanun, haciz veya aciz yahut iflastan evvelki iki sene içerisinde yapılmış olan bağışlama olarak kabul edilecek bu tasarrufların batıl olduğunu öngörmekteydi.  

Anayasa Mahkemesi’nin 22 Mart 2022 tarihli ve 31786 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2021/52 E. ve 2021/97 K. sayılı kararı ile eşler arasındaki ivazlı tasarrufların bağışlama kabul edileceğine ilişkin hüküm iptal edilmiştir. Fakat hukuki boşluğun yaratacağı sorunların önüne geçmek adına iptal kararının Resmî Gazete’de yayınlandıktan dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir.

Kanunun acizden dolayı butlan ve zarar verme kastından dolayı iptal hükümleri halihazırda yürürlüktedir. Karar ile eşler arasındaki haciz veya aciz yahut iflastan evvelki iki sene içerisinde gerçekleşen ivazlı kazandırmaların mutlak olarak bağışlama kabul edileceği ve bu tasarrufların batıl olduğuna dair hükmün iptali kararlaştırılmıştır. Anayasa Mahkemesi tarafından eşler arasında gerçekleşen ivazlı tasarrufların hiçbir şarta bağlı bulunmaksızın bağışlama olduğu, aksinin iddia ve ispat edilmesi mümkün olmayan bir olgu olarak kabul edilmesi, mülkiyet hakkının ve hak arama özgürlüğünün ölçüsüz biçimde sınırlanması olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle de ilgili madde hükmündeki “karı ve koca ile” ibaresinin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı ile 22 Aralık 2022 tarihi itibariyle eşler arasında gerçekleşen ivazlı tasarrufların kanunen bağışlama olarak kabul edilmesi ve batıl sayılmasına ilişkin hüküm yürürlükte değildir.

Kararın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.