Dünya Sağlık Örgütü tarafından “pandemi” ilan edilen Covid-19 (Coronavirüs) salgını tüm dünyayı olduğu gibi, ülkemizi de etkisi altına almıştır. En temel ve birincil olarak sağlığımızı tehdit eden Covid-19 salgını, aynı zamanda sosyal, ekonomik ve ticari hayatımızı da büyük ölçüde etkilemektedir. Covid-19 salgınının etkilerinin en aza indirgenmesi kritik önem arz etmektedir. Bu nedenle dünyanın birçok yerinde olduğu gibi, ülkemizde de resmi makamlar tarafından çeşitli tedbir ve önlemler alınmakta ve bu süreçte hak kaybı yaşanmaması adına birtakım düzenlemeler getirilmektedir.

Covid-19 salgınından ve bu kapsamda alınan tedbirlerden doğrudan etkilenen mükelleflerin 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (“Kanun”) mücbir sebep hükümlerinden faydalanmasına ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (“Tebliğ”) 24 Mart 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Tebliğ uyarınca mücbir sebepten faydalanacak mükellefler şu şekildedir:

1. Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükellefler,
2. Koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla; alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükellefler,
3. Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükellefler.

Tebliğ’de belirtilen sektörlerde yer alan mükelleflerin, 1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir.

Bu noktada belirtmek isteriz ki; mükellefin, mücbir sebep kapsamında sayılabilmesi için Tebliğ uyarınca ana faaliyet alanının tespitinde, Tebliğ’in yayımı tarihi itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınacaktır. Mükellefin vergi dairesindeki kayıtlarındaki ana faaliyet kodu, Tebliğ’de belirtilen sektörler arasında bulunmamasına rağmen, ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğinin mükellef tarafından ispat ve tevsik etmesi halinde, mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınacaktır.

Ayrıca, İçişleri Bakanlığı tarafından kabul edilen tedbirler uyarınca; (i) 65 yaş ve üzeri olması veya kronik bir hastalığı olması nedeniyle sokağa çıkma yasağı uygulanan vergi mükellefleri ile (ii) Tebliğ’in yayımlandığı tarih itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimleri bu meslek mensuplarınca verilenlerin 22/3/2020 ila sokağa çıkma yasağının sona ereceği tarih (bu tarihler dâhil) arasında mücbir sebep halinde olduğuna karar verilmiştir.

Mücbir sebep hali olduğu kabul edilen mükellefler için belirli vergi yükümlülükleri ile ödeme süreleri aşağıda belirtilen sürelere kadar uzatılmış olup bu sürelere dikkat edilmesini tavsiye ederiz.

1. 27/4/2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile (ii) 30/4/2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve (iii) mezkur tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme sürelerinin 27/7/2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin 27/10/2020 Salı,
2. 27/5/2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile (ii) 1/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkur tarihe kadar oluşturulması ve (iii) imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme sürelerinin 27/7/2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin 27/11/2020 Cuma,
3. 26/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile (ii) 30/6/2020  tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkur tarihe kadar oluşturulması ve (iii) imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme sürelerinin 27/7/2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin 28/12/2020 Pazartesi.

Tebliğ aynı zamanda 65 yaş ve üzeri olması veya kronik bir hastalığı olması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamında giren mükellefler ve meslek grupları ile beyanname/bildirimleri bu meslek gruplarınca verilenler için mücbir sebep dönemi ile ilgili beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödenmesi için son tarihin, sokağa çıkma yasağının son gününü takip eden 15. günün sonu olduğuna da açıklık getirmektedir.